Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş), kızlarda 8 yaşından önce görülen, ergenliğin diğer bulgularının (kasık kıllanması, koltuk altı kıllanması, vajinal akıntı, sivilce (akne), saçlarda yağlanma gibi) eşlik etmediği yalnızca meme büyümesi ile karakterize olan bir durumdur.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş), yaklaşık her 1000 kız çocuğundan 1-2’sinde görülmektedir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) özellikleri:
Sıklıkla 2 yaşından küçük kızlarda görülür.
Meme büyümesi tek taraflı veya çift taraflı olabilir.
Boy uzama hızları ve kemik yaşları normaldir.
Hormon tetkikleri normaldir.
Ultrasonda rahim (uterus) ve yumurtalık (over) büyüklükleri normaldir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan kızlarda, aşağıdaki belirtiler görülmez:
Kasık kıllanması
Koltuk altı kıllanması
Vajinal akıntı
Boy uzamasında hızlanma
Sivilce (akne)
Kemik yaşı ileriliği
Çocuklarda Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) görülme riskini bazı faktörler artırabilir. Ancak hiçbir neden olmadan da Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) geliştirebilir.
Aile öyküsünde Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan kişilerde, Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) görülme olasılığı daha yüksektir. Genetik faktörlerin Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) oluşumunda rol oynadığı düşünülmektedir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) genellikle kız çocuklarında daha sık görülür. Ancak, erkek çocuklarda da nadiren görülebilir.
Erken Doğan bebeklerde (prematüre) ve doğum haftasına göre küçük doğan bebeklerde (SGA), Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) gelişme riski yaklaşık 2-3 katı yüksektir. Ancak, her düşük doğum ağırlıklı bebekte erken meme gelişimi görülmeyebilir ve her erken meme gelişimi yaşayan çocuk düşük doğum ağırlıklı olmayabilir. Bu nedenle Erken Doğan bebeklerde (prematüre) ve doğum haftasına göre küçük doğan bebeklerde (SGA), Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) gelişimi riski nedeniyle yakın takip edilmelidir.
Çocuklarda obezite, Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) gelişme riskini 2-3 kat artırabilir. Aşırı kilolu veya obez çocuklarda vücuttaki yağ dokusunun artmasıyla ortaya çıkan hormonal problemlerden, Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) gelişimi olabilir.
Erken ergenliği olan çocuklarda, diğer ergenlik belirtileri (kasık kıllanması, koltuk altı kıllanması, vajinal akıntı, sivilce (akne), saçlarda yağlanma gibi) olmadan önce meme büyümesi başlayabilir. Özellikle günümüzde erken ergenliğin artması nedeniyle dikkatli olunmalıdır.
Fitalat, Bisfenol A, Poliklorlu bifeniller ve pestisitler gibi endokrin bozucu kimyasallara çocukların maruz kalması, Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) gelişme riskini artırabilir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş), bazı tıbbi durumlarla ilişkilendirilebilir. Tiroid bezi, böbrek üstü bezi, beyin ve yumurtalık (over) hastalıkları, Erken Meme Büyümesine (Prematüre Telarş) neden olabilir.
McCune-Albright Sendromu ve Noonan Sendromu gibi bazı nadir genetik hastalıklar, Erken Meme Büyümesine (Prematüre Telarş) neden olabilir.
Östrojen veya progesteron içeren bazı ilaçlar, çocuklarda Erken Meme Büyümesine (Prematüre Telarş) neden olabilir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) saptanan çocuklarda, tanı koymak ve/veya altta yatan nedeni belirlemek için bazı incelemeler yapılmalıdır:
Fizik Muayene: Vücut ağırlığı ve boy gibi verilerini de içeren detaylı fizik muayene yapılmalıdır.
Kemik Yaşı İncelenmesi: Sol elin röntgeni ile kemik yaşının belirlenmesi gereklidir ve önemli bilgiler verir.
Kan ve İdrar Tetkikleri: Tiroid hormonları başta olmak üzere cinsiyet hormonları tetkik edilmelidir. Gerekli durumlarda idrar tetkikleri de yapılabilmektedir.
Ultrason: Gerekli durumlarda batın ultrasonu ve/veya pelvik ultrason ile başta üreme organları ve böbrek üstü bezleri olmak üzere iç organlar incelenmektedir.
Genetik Testler: Ailede Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) öyküsü varsa, genetik testler istenebilir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş), normal bir varyasyon olarak kabul edilir. Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) genellikle kendi kendini sınırlayan bir durumdur ve çoğunlukla tedaviye ihtiyaç yoktur.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan çocuklarda meme büyümesi gözükse de, meme büyümesi genellikle ilerlemez hatta zaman içinde meme büyümesi gerileyip kaybolabilir.
Çocuklarda obezite, Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) gelişme riskini artırabilir. Bu nedenle, çocuklara, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz yapma ve ideal kiloyu koruma alışkanlıklarının kazandırılması, Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) riskini azaltabilir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan kızların %10 - 20'sinde erken ergenlik başlayabilmektedir. Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan kızlarda süreç erken ergenliğe dönüştü ise mutlaka tedavi (Lucrin® veya Decapeptit® ile) edilmelidir. Aksi halde boy kısalığı ve küçük yaşta adet görme gibi geri dönüşümü olmayan problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan çocuklar, düzenli olarak Çocuk Endokrin Uzmanı tarafından takip edilmesi önemlidir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan çocuklarda kozmetiklerin (parfüm, deodorant, losyon, krem, oje, ruj, güneş kremleri vs) kullanılması önerilmemektedir. Şampuan ve dul jeli seçiminde de dikkatli olunmalıdır. Bisfenol A, Fitalat, Paraben ve Fenoller (Triklosan, Diklorofenoller ve Benzofenon-3) içermediği kontrol edilmelidir.
Altta yatan bir probleme (tiroid bezi, böbrek üstü bezi ve yumurtalık (over) hastalıkları) bağlı olarak Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) varsa mutlaka altta yatan hastalık tedavi edilmelidir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) genellikle kendi kendini sınırlayan bir durumdur ve çoğunlukla tedaviye ihtiyaç yoktur.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan çocukların büyük çoğunluğunda meme büyümesi devam etmediği hatta kendiliğinden küçüldüğü için Çocuk Endokrin uzmanı tarafından takip ve kontrolü yeterlidir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan çocukların sağlıklı büyüme ve ergenlik gelişiminin kontrolü ile zamanında tıbbi müdahale yapabilmek için düzenli olarak Çocuk Endokrin Uzmanı tarafından takip edilmesi önemlidir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan kızların %10 - 20'sinde erken ergenlik başlayabilmektedir. Ancak Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan her çocukta, erken ergenlik gelişmez. Bu nedenle Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan çocuklarda;
Meme büyümesi hızlı ilerliyorsa
Meme büyümesi aile için endişe vericiyse
Erken ergenliğin diğer belirtiler ortaya çıkıyorsa (kasık kıllanması, koltuk altı kıllanması, vajinal akıntı, sivilce (akne), saçlarda yağlanma gibi) bu çocukların Çocuk Endokrin uzmanı tarafından kontrolü ve gerekirse tedavi edilmesi önemlidir.
Erken ergenlik gelişme riski olduğu için Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan çocuklar, erken ergenlik gelişimi acısından yakın takip edilmelidir. Geri dönüşümü olmayan sorunlara neden olmamak ve zamanında tanı-tedavi için Çocuk Endokrin Uzmanı tarafından takip edilmelidir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) , nadiren tiroid hastalıkları, böbrek üstü bezi hastalıkları, yumurtalık kistleri veya genetik hastalıklar gibi altta yatan bir hastalıktan dolayı da ortaya çıkabilir. Zamanında tanı ve tedavi ile geri dönüşümü olmayan problemlere sebep vermemek için, Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan çocuklar Çocuk Endokrin Uzmanı tarafından tetkik ve takip edilmesi önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, altta yatan hastalıkların tedavisine yardımcı olabilir.
Çocuklarda Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) psikolojik problemlere yol açabilir. Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan kızlarda, özgüven problemleri, utanç, kaygı ve depresyon gibi psikolojik sorunlara yol açabilir. Bu durum, sosyalleşmeyi zorlaştırabilir ve okul hayatını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, erken teşhis ve tedavi önemlidir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) genellikle kendi kendini sınırlayan bir durumdur ve çoğunlukla tedaviye ihtiyaç yoktur.
Hem çocuk hem de aile, Erken Meme Büyümesinin (Prematüre Telarş) iyi ve masum bir gidişata sahip olduğunu bilmelidir. Ancak Erken Meme Büyümesinin (Prematüre Telarş) kısa ve uzun dönem potansiyel riskleri göz önünde tutulmalı ve 3-6 ayda bir Çocuk Endokrin Uzmanı tarafından takibi yapılmalıdır.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan çocukların ailelerinde erken ergenlik sık görülüyorsa dikkatli olunmalı ve düzenli olarak Çocuk Endokrin Uzmanı tarafından takibi yapılmalıdır.
Çocuklarda obezite, hem Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) hem de erken ergenlik gelişme riskini artırabilir. Bu nedenle, çocuklara, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz yapma ve ideal kiloyu koruma alışkanlıklarının kazandırılması önemlidir.
Erken Meme Büyümesi (Prematüre Telarş) olan çocuklarda diğer ergenlik belirtileri (kasık kıllanması, koltuk altı kıllanması, vajinal akıntı, sivilce (akne), saçlarda yağlanma gibi) de ortaya çıkarsa, erken ergenlik riskinden dolayı, Çocuk Endokrin Uzmanına acilen başvurulmalıdır.
Ankara Çocuk Endokrinoloji Uzmanı olarak size ve çocuklarınıza yardımcı olmaktan mutluluk duyarız.