Çocuklar büyümesinde ailelerinin genetik yapısı çok önemlidir. Öyle ki normal şartlarda bir çocuğun erişkin boy potansiyeli, her iki ebeveynin boyları ile yapılan hesaplanmalar ile tahmin edilebilir.
Ailesel boy kısalığı, aslında normal bir durumdur. Ailesel boy kısalığı olan çocuklar, ailesinden aldıkları genetik potansiyele uygun olarak büyürler. Bu çocukların erişkin boyları, ailesinden aldıkları genetiğe uygun ancak topluma göre daha kısadır.
Ailesel boy kısalığı olan çocukların beslenme durumu değerlendirildiğinde iştahlarının iyi olduğu ve yaşına uygun kilo alımının olduğu saptanır.
Ailesel boy kısalığı olan çocukların kemik yaşının , yaşına uygun olduğu görülmektedir.
Ailesel boy kısalığı olan bebeklerin doğumdaki boyları, diğer bebeklere yakındır. Ancak bu çocuklar 1-2 yaşlarında, akranlarına göre kısa boylu olmaya meylederler. Takip eden yıllarda ise, büyüme eğrilerinin alt sınırlarında büyümeye devam ederler. Ancak boyları, bulundukları eğriden daha aşağılara düşmez. Yani ailesel boy kısalığı olan çocuklar, normal boy uzama hızına sahiptirler. Bu çocuklar normal yaş aralığında ergenliğe girerler ve yaşlarına göre normal uzama, ergenlik çağında da devam eder. Anne ve baba boyuna göre hesaplanan erişkin boylarına ulaşırlar. Sonuçta erişkin boyları, toplum erişkin boyuna göre biraz kısa olur.
Anne ve baba boyuna göre boy hesaplama:
Annenin boyu ve babanın boyu toplanır
Erkek çocuk için 13cm ekleme yapılır
Kız çocuk için 13cm çıkarma yapılır
İkiye bölünür.
Örnek: Naz: 160 cm ve Ufuk: 180 cm
160 + 180 = 340 cm
Cemile için ® 340 cm – 13 = 327 cm
Cem için ® 340 cm + 13 = 353 cm
İkiye Bölme
Cemile için ® 327 cm / 2 = 163,5 cm
Cem için ® 353 cm / 2 = 176,5 cm
Ailesel boy kısalığı olan çocuklarda, beslenme, genetik ve hormonal hastalıklar gibi patolojiler yoktur. Bu nedenle ilk muayene ve tetkiklerden sonra bu çocukların takibi yeterlidir. Çünkü çocuklar yaşına uygun büyüme atakları göstermeleri zorunludur.
Ancak aşağıdaki durumlardan biri varsa bu çocuklar mutlaka araştırılmalıdır:
Ailede çok sayıda kısa boylu birey varsa
Çocuğun muayene ve tetkiklerinde problem saptanırsa
Çocuğun boyu yaşıtlarına göre çok kısa ise
Yıllık boy uzamaları yeterli değilse
Tahmini erişkin boyu topluma göre çok kısa ise
Ailesel boy kısalığı olan çocuklarda, ailelerinden aldıkları genetik mirasa uygun uzadıkları için tedaviye gerek yoktur. Ancak bu çocuklar, ilk muayene ve tetkiklerden sonra sağlıklı erişkin boya ulaşıncaya kadar takip edilmelidir.
Ancak takip esnasında boy uzaması yeterli değilse tedavi gerekebilir.
Ailesel boy kısalığı olan çocuklara, erişkin boyunu uzatmak amacıyla büyüme hormon tedavisi uygulandığında etkili bir boy uzama görülmemektedir.
Ankara Çocuk Endokrinoloji Uzmanı olarak size ve çocuklarınıza yardımcı olmaktan mutluluk duyarız.