5 Soruda Çocuklarda Haşimato Hastalığı
Tiroid Bezi Nedir?
Tiroid Bezi, tiroid hormonları üreten ve boynun önünde yer alan kelebek şeklinde bir bezdir. Tiroid hormonları çocukların büyüme ve gelişmesinde hayati öneme sahiptir. Tiroid hormonları tüm vücudun çalışması için de gereklidir.
Haşimato Hastalığı Nedir?
Haşimato Hastalığı, çocuklarda en sık görülen tiroid bezi hastalığıdır. Takibi ve tedavisi çocuğun gelecekteki sağlığı açısından çok önemlidir.
Haşimato Hastalığı Neden Olur?
Haşimato Hastalığı, bağışıklık sisteminden kaynaklanan tiroid bezinin iltihaplı hastalığıdır. Bağışık sistemi, tiroid hücrelerine saldırarak tiroid bezinin iltihaplanmasına ve zarar görmesine yol açar. Böylece tiroid bezinin çalışması ve hormon üretimi bozulur.
Haşimato Hastalığı Kimlerde Görülür?
Haşimato Hastalığı 100 okul çağı çocuktan 1-3’ünde görülecek kadar toplumda sık görülen bir hastalıktır.
-
4 yaşından sonra özellikle 6-16 yaş arasındaki çocuklarda ve en sık 12-14 yaşlar arasında görülmektedir.
-
Çocukların %70-80’i ergenlik yaşında görülmektedir. Kızlarda, erkeklerin 4-10 katı kadar fazla görülmektedir.
-
Genetik faktörler çok önemlidir ve bazı ailelerde Haşimato Hastalığı daha sık görülür. Özellikle ailede bağışık sistemi hastalığı varsa (Haşimato Hastalığı, romatoid artirit, vitiligo, erken menopoz, alopesi areata, Tip 1 diyabet, ankilozan spondilit ile ülseratif kolit gibi), çocuklarda (özellikle kızlarda) Haşimato Hastalığı gelişme riski artar.
Tüm bu nedenlerden dolayı özellikle ailelerinde tiroid problemi olan çocukların, Haşimato Hastalığı acısından düzenli olarak kontrol edilmesi önemli ve gereklidir.
Haşimato Hastalığı Belirti ve Bulguları Nelerdir?
Haşimato Hastalığının tanısı esnasında, çocukların %80-90’ında şikâyet yoktur. Çoğunlukla başka bir nedenle alınan kanda tesadüfen saptanır.Hastalığın ilk bulgusu çoğunlukla (%50-75) guatr olmaktadır. Haşimato Hastalığı olan 5 çocuktan 2’sinde guatr görülmektedir.Çocukluk çağında en yaygın bulgu, büyüme hızının azalmasıdır ve sıklıkla boy kısalığı ile sonuçlanır. Büyüme geriliği sinsi başlangıç gösterir ve diğer bulgular ortaya çıkmadan çok önce başlayabilir.
Haşimato Hastalığı Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Haşimato Hastalığı tanısı konmayıp tedavi edilmeyen çocuklarda çok değişen çeşitlilikte ve şiddette şikâyetler ortaya çıkmaktadır. Başlıca şikayetler;
-
Halsizlik
-
Yorgunluk
-
Uyuşukluk
-
Sinirlilik
-
Mutsuzluk
-
Cilt soğukluğu ve kuruluğu
-
Cansız saçlar ve saç dökülmesi
-
Terleme azalması
-
Uykuya aşırı düşkünlük
-
Kas ağrıları
-
Hareketlerde yavaşlık
-
Çabuk yorulma
-
Ses kabalığı
-
Yüzde şişkinlik
-
Tırnak kırılganlığı
-
Konuşma hızının yavaşlaması
-
Kabızlık
-
Kolay kilo alma
-
Obezite
-
Kolesterol yüksekliği
-
Boy uzamasında yavaşlama veya durma (çocukluk çağında en yaygın bulgu)
-
Okul başarısında azalma
-
Konsantrasyon güçlüğü
-
Depresyon
-
Ergenliğin başlamamasına hatta başlamış ise ergenliğin gelişiminin durmasına
-
Kızlarda adetin başlamamasına veya başlamış ise adetlerin kesilmesi gibi problemler olabilir.
Bu belirtileri dikkate alıp çocuk endokrinolojide takibini yaparsak Haşimato Hastalığından kaynaklı sorunları çocuğumuz yaşamamış olur.
Ankara Çocuk Endokrinoloji Uzmanı olarak size ve çocuklarınıza yardımcı olmaktan mutluluk duyarız.
